De risico’s in relatie tot COVID-19 zijn hieronder weergegeven. Alle risico’s met een financieel gevolg vanaf € 100.000 zijn in onderstaand overzicht opgenomen. Onderstaand overzicht geeft per risico aan of het een incidenteel of structureel risico (I/S) is.
Nr. | Risico | Omschrijving | Type | kans | gevolg | Risicoscore | Gevolgschade |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | COVID-19-niet realiseren doelstellingen Taskforce | Het risico dat het uitvoeren van de taskforcemaatregelen vertraging oploopt als gevolg van COVID-19. | I | 5 | 5 | 25 | € 1.200.000 |
2 | COVID-19-stijging bijstandsuitkeringen | Het risico dat door faillissementen en inkrimping in het bedrijfsleven meer mensen in de bijstand komen. | S | 5 | 4 | 20 | € 700.000 |
3 | COVID-19-daling inkomsten bouwleges | Het risico dat de gemeentelijke inkomsten dalen door lagere leges. | I | 4 | 4 | 16 | € 500.000 |
4 | COVID-19-verzuim en werkdruk | Het risico op disbalans tussen werk/privé met verzuim als gevolg. De werkdruk wordt hoger omdat veel uren aan COVID-19 zijn besteed en andere werkzaamheden vertraging hebben. | I | 4 | 3 | 12 | € 350.000 |
5 | COVID-19-personeelswerving | Het risico dat wervingsprocedures vertraging oplopen of inboet aan kwaliteit door de beperkende maatregelen. | I | 4 | 3 | 12 | € 250.000 |
6 | COVID-19-TOZO regeling | Het risico dat er onvoldoende financiële middelen en menskracht voor de uitvoering van de controle. | I | 4 | 3 | 12 | € 250.000 |
7 | COVID-19-doorlopen tijdelijke indicaties | Het risico dat indicaties die zijn afgegeven om de gevolgen van COVID-19 maatregelen te verzachten, blijvend ingezet worden. | I | 4 | 3 | 12 | € 200.000 |
8 | COVID-19-sport en cultuur | Het risico dat door de beperkende maatregelen culturele instellingen en organisaties, verenigingen en dorpshuizen in financiële nood komen. | I | 5 | 2 | 10 | € 200.000 |
9 | COVID-19-inhaaleffect zorg | Het risico dat door de beperkende maatregelen niet geleverde zorg moet worden ingehaald, incl. nulde/1e lijnszorg en risico op overbelasting mantelzorg. | I | 5 | 2 | 10 | € 200.000 |
10 | COVID-19-veilig thuis | Het risico dat het aantal meldingen van huiselijk geweld stijgen als gevolg van de beperkende maatregelen. | I | 5 | 2 | 10 | € 100.000 |
11 | COVID-19-faillissement ketenpartners | Het risico dat door faillissementen van ketenpartners projecten vertraging oplopen. | I | 4 | 2 | 8 | € 100.000 |
12 | Overige risico's | € 200.000 | |||||
€ 4.250.000 | |||||||
Niet alle COVID-19 gerelateerde risico’s hebben een financieel gevolg. In onderstaand overzicht zijn de COVID-19 gerelateerde risico’s met een maatschappelijk/niet-financieel gevolg opgenomen.
Nr. | Risico | Omschrijving |
|---|---|---|
1 | COVID-19-college uitvoeringsprogramma | Het risico dat door de recessie (bezuinigings)keuzes moeten worden gemaakt die gevolgen hebben voor het CUP en LTA. |
2 | COVID-19-interne en externe participatie/samenwerking | Het risico dat door de beperkende maatregelen interne en externe interactie ten koste gaat van de betrokkenheid. |
3 | COVID-19-winkels en horeca | Het risico dat door de recessie leegstand in winkelstraten ontstaat als gevolg van faillissementen. |
4 | COVID-19-leegstand kantoren | Het risico dat door de beperkende maatregelen en de nieuwe 1,5 meter samenleving thuiswerken de norm wordt en daardoor een verminderd kantoorgebruik ontstaat. |
5 | COVID-19-toename eenzaamheid | Het risico dat door de beperkende maatregelen de eenzaamheid onder mensen toeneemt en nadelige gevolgen heeft op de gezondheid en daardoor toename vraag op zorg. |
6 | COVID-19-DOP's en WOP's | Het risico dat als gevolg van de beperkende maatregelen de energie uit de projecten loopt. |
7 | COVID-19-ziekte en overlijden inwoners | Het risico dat het aantal ziekte- en overlijdensgevallen hoog wordt in de gemeente. |
8 | COVID-19-tweedeling in maatschappij | Het risico dat in de nasleep van Covid-19 er nog meer een tweedeling in de samenleving ontstaat op meerdere vlakken. |
6.1 COVID-19-niet realiseren doelstellingen Taskforce
Door de maatregelen die de verspreiding van het COVID-19-virus moesten voorkomen, kwam er ineens veel op de gemeente af. Er moest opvang geregeld worden voor kinderen van ouders met cruciale beroepen, zorg moest anders worden ingericht, de TOZO-regeling nam veel tijd in beslag en het grootste deel van dit werk moest vanuit thuis worden verricht. De prioriteiten lagen in de eerste maanden bij het goed regelen van de continuïteit van hulp en ondersteuning van onze inwoners. Ook de partners, met wie we samenwerken hadden het druk met de gevolgen van de maatregelen. Uit de Taskforce Q2 rapportage is gebleken dat er vertraging is opgelopen op de uitvoering van de taskforcemaatregelen. Vooral de uitvoering van maatregelen waarbij samenwerking intern of met andere partijen nodig was, hebben we moeten uitstellen.
Dit heeft consequenties voor de financiële taakstelling die we moeten realiseren. Er wordt een herstelplan COVID-19 opgesteld om in te spelen op de gevolgen van COVID-19. Een onderdeel van dit herstelplan zijn ook de bijdragen vanuit het Rijk. De gevolgen voor de Taskforce worden meegenomen in dit herstelplan.
Het hier beschreven risico betreft alleen het risico van vertraging als gevolg van de COVID-19-maatregelen. De overige risico’s voor de taskforce, zoals benoemd in onderdeel 4.3 van deze paragraaf, blijven onverminderd bestaan. Deze staan los van de ontwikkelingen die het gevolg zijn van de COVID-19-crisis.
6.2 COVID-19-Stijging bijstandsuitkeringen
Als gevolg van de COVID-19 crisis staat de bedrijvigheid van bedrijven en organisaties tijdelijk op een lager pitje of is zelfs stil komen te liggen. Dit heeft tot gevolg dat er gedwongen ontslagen zijn gevallen in verschillende sectoren. Deze mensen komen, al dan niet met een vertraging via het UWV, in het bijstandsbestand van de gemeente. De prognose is dat het bestand per 31 december 2020 met circa 80 inwoners is gegroeid. Het maximale risico ligt binnen een bandbreedte van € 0,5 - € 1,0 miljoen.
Op de compenserende BUIG-gelden wordt een tekort verwacht. Het definitieve budget wordt eind september vastgesteld. Naar verwachting zal het definitieve budget omhoog worden bijgesteld, maar zal het onvoldoende zijn om de volledige kosten te dekken.
De verwachting is dat na 2020 het aantal bijstandsgerechtigden doorgroeit. Berenschot heeft geprognosticeerd dat het bestand groeit van (nu) 467 naar 630 in 2022.
6.3 COVID-19-Daling inkomsten bouwleges
Naar verwachting zullen de inkomsten uit bouwleges dalen. Uit de administratie blijkt een flinke achterstand in de ontvangen leges. Dit zal mogelijk voornamelijk uitstel van betaling zijn. We verwachten dat dit een incidentele daling is. De inkomstendaling heeft ook een relatie met de reeds voor COVID-19 bestaande problematiek rond stikstof en PFAS.
6.4 Toekomstige ontwikkelingen COVID-19
De financiële en maatschappelijke gevolgen van een mogelijke tweede lockdown zijn niet meegenomen in de risicoanalyse ten behoeve van de programmabegroting 2021. Het is koffiedik kijken hoe het virus zich de komende maanden zal ontwikkelen. Hierbij zijn verschillende scenario’s denkbaar.
- De lijn van het mondjesmaat verder openstellen van Nederland zet zich de komende tijd voort. Dit scenario heeft tot gevolg dat met de tijd de gevolgen van bepaalde risico’s kleiner worden en zelfs kunnen verdwijnen.
- Het virus komt terug in lokale brandhaarden en veroorzaakt de komende tijd meer gecentreerde lockdowns door middel van het afsluiten van specifieke gebieden, steden, wijken. Zolang dit zich niet in Lingewaard en omgeving afspeelt, heeft dit minder impact op de gemeente en haar inwoners.
- Er komt een nieuwe uitbraak met een tweede volledige lockdown. Dit scenario betekent dat de gevolgen van groot aantal benoemde risico’s zich blijven voortdoen en nog groter worden. In dit scenario zouden de financiële gevolgen opnieuw gekwantificeerd moeten worden.
Gezien de grote onzekerheid hoe COVID-19 zich verder gaat ontwikkelen, is gekozen om een mogelijke tweede golf niet te kwantificeren.