Financiële kengetallen
De gemeenten zijn verplicht om de financiële kengetallen op te nemen in de begroting conform het Besluit Begroting en Verantwoording. De kengetallen geven de financiële positie van onze gemeente weer en maken het mogelijk om deze te vergelijken met die van andere gemeenten. Ook geven ze een beeld van de ontwikkeling van de financiële positie ten opzichte van de begroting 2020 en de jaarstukken 2019.
Financiële kengetallen | Werkelijk | Begroot | Begroot | Begroot | Begroot | Begroot |
|---|---|---|---|---|---|---|
2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
1.a. Netto schuldquote | 42% | 55% | 69% | 79% | 82% | 85% |
1.b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor leningen | 37% | 50% | 64% | 74% | 77% | 80% |
2. Solvabiliteitsratio | 30% | 31% | 26% | 24% | 24% | 23% |
3. Grondexploitatie | 4,74% | 8,46% | 7,35% | 6,07% | 4,30% | 2,53% |
4. Structurele exploitatieruimte | -4,74% | -1,32% | -1,76% | --0,43% | 0,07% | 0,33% |
5. Belastingcapaciteit | 109,40% | 125,46% | 120,35% | 120,35% | 120,35% | 120,35% |
De provincie hanteert bij de beoordeling 3 categorieën. Deze sluiten aan bij de landelijk afgesproken signaleringswaarden.
Financiële kengetallen | Gelders | Kengetal | Categorie | Categorie | Categorie |
|---|---|---|---|---|---|
gemiddelde | Lingewaard | A | B | C | |
1.a. Netto schuldquote | 63% | 69% | <90% | 90-130% | >130% |
1.b. Netto schuldquote | 54% | 64% | <90% | 90-130% | >130% |
2. Solvabiliteitsratio | 31% | 27% | >50% | 20-50% | <20% |
3. Grondexploitatie | 9% | 7,35% | <20% | 20-35% | >35% |
4. Structurele exploitatieruimte | -0,04% | -1,76% | > 0% | 0% | < 0% |
5. Belastingcapaciteit | 103% | 120,35% | <95% | 95-105% | >105% |
Het Gelders gemiddelde is berekend op basis van de door de gemeenten in hun begroting 2020 opgenomen kengetallen.
Categorie A is het minst risicovol en C het meest risicovol. Alhoewel de provincie onze financiële positie beoordeelt aan de hand van de kengetallen, is voor het behouden van preventief toezicht alleen van belang dat de meerjarenbegroting een positief saldo heeft (art. 203 GW).
1 a. Netto schuldquote
De netto schuldquote = totale schulden / totale baten (excl. reserves)
De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente.Hoe lager het percentage, hoe beter.
Ten opzichte van de begroting 2020 is de netto schuldquote toegenomen. Dit wordt onder andere veroorzaakt door voorgenomen grote investeringen voor onderwijshuisvesting en mobiliteit waar we nieuwe leningen voor opnemen.
We blijven in categorie A, de minst risicovolle categorie.
1 b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
De netto schuldquote wordt zowel inclusief als exclusief de doorgeleende gelden berekend, omdat er onzekerheid kan bestaan of alle leningen terug worden betaald.
Ook hier blijven we in categorie A, de minst risicovolle categorie.
2. De solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsratio = eigen vermogen / totaal balans
De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin onze gemeente in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger het percentage, hoe beter.
Dit is een aandachtspunt. De ratio neemt de komende jaren wat af. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat er vanuit de reserve precariobelasting € 5 miljoen wordt toegevoegd aan de voorziening onderhoud wegen en bijna € 3 miljoen wordt ingezet voor projecten in het kader van bereikbaarheid en mobiliteit. Verder wordt dit veroorzaakt door voorgenomen grote investeringen in onderwijshuisvesting en mobiliteit waar we nieuwe leningen voor opnemen.
De solvabiliteitsratio zit in de middelste categorie.
3. Grondexploitatie
Kengetal grondexploitatie = Boekwaarde bouwgrond in exploitatie / totale baten (excl. reserves)
Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale baten. De boekwaarde is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. Of een hoog of laag percentage gunstig is, is afhankelijk van de markt. Bij een gunstige markt zou een hoog percentage meer winstpotentie kunnen hebben.
De boekwaarde van de grondexploitaties is gedaald. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de verkoop van gronden op de Houtakker en door de afsluiting van de grondexploitatie Dorpsstraat/Oostvervelden. Daardoor is het kengetal gedaald.
Het kengetal is kleiner dan 20%. Hierdoor zit Lingewaard in categorie A, de minst risicovolle categorie.
4. Structurele exploitatieruimte
De structurele exploitatieruimte = het saldo van de structurele baten en lasten + het saldo van de structurele onttrekkingen en toevoegingen aan reserves / de totale baten (excl. reserves).
Dit kengetal geeft aan welke structurele financiële ruimte de gemeente heeft. We nemen bij de berekening alleen de structurele baten en lasten mee en dus niet de incidentele. Hoe hoger het percentage, hoe beter.
De structurele exploitatieruimte is in 2021 en 2022 negatief. Dit komt met name door de incidentele dekking van de aanloop van de bezuinigingen in het sociaal domein uit de bestemmingsreserve sociaal domein. Met deze dekking mag voor de bepaling van de structurele exploitatieruimte geen rekening worden gehouden. De incidentele dekking zal door de realisatie van de bezuinigingen vanaf 2023 niet meer nodig zijn. Daardoor stijgt het kengetal in 2023 en 2024 (anders zou het kengetal in 2021 - 0,81% en in 2022 + 0,08% zijn)
We zitten in 2021 en 2022 in de meest risicovolle categorie, maar vanaf 2023 niet meer.
5. Belastingcapaciteit
Belastingcapaciteit = totale woonlasten gemeente Lingewaard / landelijk gemiddelde woonlasten
Dit kengetal vergelijkt de totale woonlasten in Lingewaard met het landelijke gemiddelde. De woonlasten zijn de OZB, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. We gaan uit van de woonlasten van meerpersoonshuishoudens. Hoe lager het percentage, hoe beter.
De belastingcapaciteit zit in de meest risicovolle theorie. Door de relatief hoge onroerende zaakbelasting ontbreekt de ruimte voor het benutten van extra belastingcapaciteit, indien dat nodig zou zijn voor het opvangen van risico's. De belastingdruk 2021 is vergeleken met het landelijke gemiddelde van 2020 (2021 is nog niet bekend).
Beoordeling van de onderlinge verhouding van de kengetallen
De netto schuldquote en de grondexploitatie zitten in de minst risicovolle categorie.
De structurele exploitatieruimte is in 2021 en 2022 negatief. Dit is met name het gevolg van de incidentele dekking in deze jaren van de tekorten in het sociaal domein. Door maatregelen, waaronder bezuinigingen valt dit kengetal in 2023 en 2024 in de minst risicovolle categorie.
De solvabiliteit loopt in meerjarig perspectief wat terug en tegelijkertijd loopt de schuldquote op. Dit wordt onder andere veroorzaakt door voorgenomen grote investeringen in de loop der jaren.
De belastingcapaciteit zit in de meest risicovolle categorie. De onbenutte belastingcapaciteit kan daardoor niet ingezet worden voor het opvangen van risico's. Echter, we hebben een goed weerstandsvermogen, waarmee we risico's kunnen opvangen. We beoordelen dit daarom per saldo niet als risicovol.